Co to jest stygmatyzacja otyłych osób?
Kiedy ostatnio zdarzyło Ci się pomyśleć o osobie z widoczną nadwagą, że np., gorzej wygląda? Lub udzielać rad typu: ” mogłabyś się wziąć za siebie”? Myślę, że wielu z nas ma takie doświadczenia. Ale co innego sporadycznie pomyśleć, a czym innym jest permanentne negatywne ocenianie charakteru człowieka, jego zdrowia czy zachowania na podstawie wyglądu i rozmiaru, który nosi. Niestety, mamy do czynienia z powszechnym przekonaniem, że stygmatyzacja wagi jest uzasadniona, ponieważ może motywować osoby do przyjęcia zdrowszych zachowań. Albo co gorsze, osoby z nadwagą czy otyłe: „mają to na co sobie zasłużyły”. Powinny być traktowane gorzej niż inni ludzie, bo same doprowadziły się do takiego „stanu”.
Ale stygmatyzacja ludzi ze względu na wagę to naprawdę słaba rzecz i nie powinna mieć miejsca. Na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich jest wzmianka z 2014 roku na temat badania, które nie doszło do skutku. Miało służyć określeniu formy, przyczyn oraz skali zjawiska dyskryminacji chorych na nadwagę i otyłość w obszarze opieki zdrowotnej. Bo jak zaznacza Rzecznik Praw Osób Chorych na Otyłość to właśnie w sektorze zdrowia dochodzi do wielu nieprawidłowości.
Że wymienię niektóre:
- złośliwe komentarze dotyczące wyglądu chorego i jego stylu odżywiania,
- lekceważący stosunek do chorego i jego choroby,
- obelgi czy odmowa podjęcia leczenia innych schorzeń poza otyłością „dopóki chory nie schudnie”,
- brak odpowiedniego sprzętu do diagnostyki, leczenia, opieki i rehabilitacji chorych na nadwagę i otyłość.
Bez komentarza!
Badania pokazują, że osoby z nadwagą czy otyłe, unikają spotkań towarzyskich i ćwiczeń gdy ktoś na nich patrzy. Są bardziej skłonne do objadania się. Częściej mają problemy ze zdrowiem psychicznym oraz stosują szkodliwe metody kontroli wagi. I najważniejsze: nadmierne społeczne piętnowanie ze względu na otyłość napędza powstawanie choroby i przyczynia się do gorszych wyników jej leczenia.
Amerykańskie Narodowe Stowarzyszenie Zaburzeń Odżywiania (National Eating Disorders Association) uznaje powszechnie obecną idealizację szczupłości i stygmatyzację wagi za wiodącą przyczynę występowania zaburzeń odżywiania.
Z mojego podwórka
W mediach spotykamy często metamorfozy – historie „przed i po”, które pokazują, jak ktoś cudownie schudł. I o ile istnieje spora grupa osób, na którą taki przekaz działa mobilizująco i osiągają swoje cele, to trzeba zrozumieć, że jest tak samo duża grupa ludzi, którzy takie komunikaty odczytują jako zbyt silną presję. Problemu otyłości nie da się łatwo kontrolować, ani szybko rozwiązać. To nie jest sytuacja, którą trwale można zmienić w ciągu kilku tygodni, co czasami sugerują wspomniane przemiany opisane w mediach.
Samoakceptacja – klucz do zmiany zachowań
Zawstydzanie ludzi z powodu nadmiaru kilogramów, promowanie niezadowolenia z ciała jest całkowicie sprzeczne z kierunkiem, który należy objąć – permanentna kontrola apetytu kończy się właśnie wzrostem wagi.
Liczne badania wskazują, że to teoria zmiany zachowania skoncentrowana na współczuciu, samoakceptacji jest podstawą dbania o siebie. Osoby o silnej samoocenie, odczuwające empatię środowiska, wdrażają i utrzymują na dłużej pożądane zachowania zdrowotne (np. dbają o racjonalne odżywianie i chętniej się ruszają).
Jakie jest Twoje zdanie na temat stygmatyzacji ze względu na otyłość? Motywuje do zmiany czy udaremnia jej rozpoczęcie?
Źródło:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2866597/
- https://www.rpo.gov.pl/pl/content/różne-formy-dyskryminacji-osób-chorych-na-nadwagę-i-otyłość-w-obszarze-opieki-zdrowotnej
- https:/od-waga.org.pl/fundacja-od-waga/
